DBAM pyta o anonimowość, szacunek dla Dawców, Biorców, Rodzin Dawców

dr n. o zdr. Aleksandra Tomaszek odpowiada na pojawiające się pytania wśród pacjentów po transplantacji narządów, na pytania rodzin, poszukujących biorców narządów od swoich bliskich...„Czy jesteście za publikacją postów osób, które szukają biorców narządów swoich zmarłych bliskich?"

2025-10-08

Szanowni Państwo, padło pytanie „Czy jesteście za publikacją postów osób, które szukają biorców narządów swoich zmarłych bliskich? Odpowiem od strony psychologii emocji i możliwych konsekwencji i odsyłam również do ustawy transplantacyjnej obowiązującej w Polsce. 
Szanowni Państwo,
Transplantacja narządów ratuje życie i nadaje sens śmierci, ale jednocześnie wiąże się z ogromnym ciężarem emocjonalnym – zarówno dla rodziny dawcy, jak i biorcy. To doświadczenie dotyka bardzo wrażliwych sfer ludzkiej psychiki: poczucia straty, wdzięczności, a także potrzeby kontaktu z drugim człowiekiem, który stał się częścią tej niezwykłej historii.
Nigdy nie jesteśmy w stanie przewidzieć, jakie emocje wywoła w nas kontakt z tematyką transplantacji – zarówno teraz, jak i w przyszłości. Proszę sobie wyobrazić sytuację, w której umiera nam ktoś bliski, a my dowiadujemy się, kto otrzymał jego serce. Naturalne mogłoby być pragnienie, by zobaczyć tę osobę, a nawet jej dotknąć – ponieważ nosi w sobie serce kogoś, kogo kochaliśmy.
Właśnie dlatego istnieją zasady oddzielające świat rodziny dawcy od życia biorcy. Chodzi o to, aby rodzina zmarłego nie próbowała ingerować w życie osoby, która otrzymała przeszczep, a sam biorca nie znał szczegółów z życia dawcy: jego nawyków, emocji czy osobistych doświadczeń. Po obu stronach – rodziny dawcy i biorcy – emocje mogą być bardzo silne, i to nawet wiele lat po operacji.
Brak sprzeciwu rodziny na pobranie narządów oraz uszanowanie woli zmarłego sprawiają, że łatwiej przejść przez proces żałoby. Nadaje to śmierci sens – życie jednej osoby kończy się, ale ratuje życie innej. Szczególnie silne emocje budzi przeszczepienie serca. W kulturze i naszej wrażliwości serce od zawsze kojarzone jest z uczuciami i duszą, choć medycyna podkreśla, że serce nie odpowiada za emocje, smaki czy wspomnienia. Symbolicznie jednak pozostaje ono najważniejszym organem.
Mam świadomość, że dzisiaj – w dobie internetu i mediów społecznościowych – rodziny dawców i biorcy mogą łatwo się odnaleźć. Uważam jednak, że takie próby niosą ryzyko i mogą przynieść więcej cierpienia niż ukojenia. Zasady ograniczające kontakt funkcjonują nie tylko w Polsce, lecz także na całym świecie. Rodziny dawców otrzymują jedynie informacje, jakie narządy pobrano i czy podjęły pracę, bez możliwości identyfikacji biorcy. Z kolei biorca może dowiedzieć się jedynie o płci i wieku dawcy – również anonimowo.
Proszę wyobrazić sobie sytuację, gdy ktoś dowiaduje się, że otrzymał serce lub nerkę od osoby, która za życia uchodziła za człowieka złego. Naturalne jest, że umysł zaczyna tworzyć wyobrażenia, które mogą wpływać na samoocenę biorcy. Z drugiej strony, rodzice dziecka, którego narządy zostały pobrane po śmierci, mogą pragnąć wpływać na życie biorcy – co również mogłoby prowadzić do poważnych komplikacji emocjonalnych.
Zdarzają się też sytuacje, gdy biorca umiera. Wówczas rodzina dawcy przeżywa utratę po raz kolejny, a proces żałoby może rozpocząć się na nowo. Takie doświadczenia – choć nie można ich oceniać w kategoriach dobrych czy złych – mogą mieć daleko idące konsekwencje psychiczne zarówno dla rodzin dawców, jak i dla samych biorców.
Ważne ! 
Transplantacja to nie tylko procedura medyczna, ale także wyjątkowe doświadczenie egzystencjalne. To spotkanie życia i śmierci, nadziei i straty, wdzięczności i tęsknoty. Dlatego tak ważne jest, by respektować zasady anonimowości – chronią one emocje obu stron i pozwalają przeżyć ten proces w sposób, który minimalizuje dodatkowe cierpienie. Ostatecznie, decyzja o oddaniu narządów jest gestem największej solidarności i miłości, a życie uratowane dzięki niej staje się najpiękniejszym świadectwem sensu śmierci.

 

Aktualności

  • DBAM dziękuje za Wasze wsparcie

    Fundacja Dbam powstała z potrzeby serca - dosłownie. Tworzą ją ludzie po transplantacji narządów, którzy doświadczyli, jak kruche jest życie oraz specjaliści z dziedziny medycyny. Aby nasze działania były skuteczne, potrzebujemy wsparcia: merytorycznego, rzeczowego czy finansowego. Dołącz do nas!

    więcej

  • DBAM o standardy ochrony małoletnich

    Fundacja Dbam stając się organizacją działającą dla dobra dzieci i niepełnoletniej młodzieży reguluje Standardy Ochrony Małoletnich, aby chronić dzieci oraz młodzież niepełnoletnią, podczas wydarzeń organizowanych przez Fundację Dbam oraz wydarzeń, w których uczestniczymy na zaproszenie Organizatorów.

    więcej

  • DBAM o żywym dawstwie nerki

    Dr n. o zdr. Aleksandra Tomaszek: "Przeszczepienie nerki jest obecnie najlepszą i najskuteczniejszą metodą leczenia schyłkowej niewydolności nerek. Daje szansę na życie bez dializ, na powrót do aktywności zawodowej, rodzinnej i społecznej. Niestety wciąż zbyt mało osób może skorzystać z tej możliwości – głównie z powodu niedoboru narządów" Dlatego tak ważną rolę odgrywa transplantacja nerki od żywego dawcy – członka rodziny lub bliskiej osoby, która świadomie decyduje się podarować część siebie, aby drugi człowiek mógł żyć.

    więcej

 

Fundacja Dbam 

Dane teleadresowe:

mail Siedziba: ul. Gen. M. Coopera 8/20; 01-315 Warszawa

mail Adres korespondencyjny: ul. E.Szwankowskiego 1/43; 01-318 Warszawa

mail: kontakt@dbam.org.pl

yesKRS: 0001003269; yesNIP 5223241766; yesREGON 523703627

Została powołana 24 października 2022 r. jako dar wdzęczności z nowe drugie życie po przeszepie nerki. Głównym celem statutowym działalności fundacji jest dbanie o promocję zdrowia i edukację zdrowotną oraz dbanie o wartości, tradycję i promowanie kultury polskiej.

Fundację Dbam można wspomóc heart 

Bank PKO BP S.A. nr 42 1020 1185 0000 4102 0347 8955